Fantastisch nieuws! Xandor is de jongste telg van de okapifamilie in ZOO Antwerpen. Mama Lindi bracht haar tweede kalfje ter wereld in de Moorse Tempel. Voor vader Semuliki is dit een primeur. ZOO Antwerpen is wereldwijd dé okapi-expert én matchmaker voor nieuwe koppels. Deze geboorte is geweldig nieuws voor deze bedreigde diersoort.
Na een dracht van een veertien maanden beviel okapi Lindi op woensdag 23 februari vroeg in de ochtend van een klein, maar fijn kalfje. Het is een mannetje en hij woog bij de geboorte 17 kilogram. Eerder een lichtgewicht onder pasgeboren okapi’s. Zijn schofthoogte van 76 centimeter gaat in dezelfde lijn verder. “Hij is klein, fijn én vinnig!” vertelt verzorger Nicky enthousiast. Elke okapigeboorte is geweldig nieuws! De dieren worden in de natuur in hun voortbestaan bedreigd. ZOO Antwerpen bewaakt het welzijn en het overleven van deze speciale, bedreigde dieren.
Xandor, moedige naam
In de aanloop naar de bevalling hielden de verzorgers om beurten de webcam in de werpstal in het oog. In de vroege ochtend werd het kalfje geboren en verzorger Isabel kreeg de primeur: “Na wat eerste stuntelige pogingen stond het kleintje al vrij snel recht op zijn gestreepte pootjes en verkende hij energiek de stal.” De okapibaby kreeg van de verzorgers de naam Xandor, wat beschermer van het volk betekent. Net als alle andere dieren die dit jaar in ZOO Antwerpen worden geboren, kreeg het kleintje een naam beginnend met een X.
Trotse coördinator Patrick vertelt: “Bij okapi’s heb je twee categorieën: de gemakkelijke dieren die volgzaam op de weegschaal gaan staan en de “stamperkes”, de vinnige diertjes, die hun poten naar alle kanten zwieren. Xandor is een mooi voorbeeld van een energieke okapi.” Xandor heeft net als alle andere okapi’s een uniek streepjespatroon op zijn billen en poten.
Xandor is wel héél uniek want wat merkten de verzorgers op? Hij heeft een roze tong! Dit is heel speciaal bij okapi’s, want normaal hebben ze van bij de geboorte een lange tong van 35 centimeter in een blauwgrijze kleur. Coördinator Patrick, die toch al meer dan 32 jaar met okapi’s in de ZOO werkt, heeft dit nog maar één keer eerder gezien. Xandor blijft een maand lekker warm in de stal. Vanaf 15°C zet hij zijn eerste stapjes buiten.
Okapimatchmaker
Als coördinator van het Europees kweekprogramma en als internationale stamboekhouder is ZOO Antwerpen dé expert voor okapi’s. Momenteel wonen er vijf okapi’s in ZOO Antwerpen: mama Lindi en pasgeboren Xandor, papa Semuliki, zwanger vrouwtje Zaïre en jonge man Ubundu.
“Met het kweekprogramma willen we een reservepopulatie opbouwen. Moest het nodig zijn, dan kunnen we in de toekomst dieren terug naar Congo brengen”, zegt Sander Hofman, beheerder van het internationale stamboek voor okapi’s en coördinator van het Europese kweekprogramma voor ZOO Antwerpen.
In die functie bepaalt ZOO Antwerpen welke zoos er okapi’s mogen houden, wie er kan kweken en deelt de Antwerpse ZOO haar uitgebreide ervaring en advies met hen.
“Bij kweekprogramma’s van bedreigde dieren stellen we ons altijd dezelfde vraag: hoeveel dieren heb je nodig om een genetisch gezonde reservepopulatie te hebben? Bij okapi’s is het streefdoel 270 dieren, maar wereldwijd zijn er maar 178 dieren in zoos. Als we deze populatiegroei in 100 jaar willen bereiken, moeten er wereldwijd jaarlijks tien okapi’s geboren worden”, vervolgt Sander.
ZOO Antwerpen is matchmaker voor nieuwe koppels. Wie paart best met wie om zoveel mogelijk genetische diversiteit te behouden en de soort te helpen overleven? Vorig jaar zijn er wereldwijd dertien dieren geboren, en negen in Europa. “We hopen eind dit jaar op een tweede geboorte in ZOO Antwerpen want okapi Zaïre is ook zwanger.”
ZOO Antwerpen ook actief in Congo
De okapipopulatie in de natuur staat onder druk. De dieren zijn erg schuchter en moeilijk te spotten in het woud. Ze komen enkel nog voor in de regenwouden in Congo. Aangezien hun leefgebied zo klein is en binnen één land ligt, is de toekomst voor de okapi onzeker. Hun habitat wordt bedreigd door kaalkap voor landbouw en tropisch hardhout, mijnbouw en er is politieke en sociaaleconomische onrust in het gebied. Ook stropers zorgen ervoor dat de okapi’s op de rode lijst voor bedreigde diersoorten, de International Union for Conservation of Nature Redlist, vermeld staan.
Met de Antwerp Zoo Foundation (AZF) engageert ZOO Antwerpen zich op lange termijn voor de bescherming van de okapi’s en maakt zo een echt én duurzaam verschil. AZF coördineert projecten ter plekke, in Buta, onder leiding van haar experts en zij aan zij met de lokale bevolking. Zo streeft AZF naar eenheid tussen mens, dier en natuur.
