Een inversie op een achtbaan is het moment dat de bezoekers overkop gaan. De meest gekende inversies zijn de looping en kurkentrekker, maar door de jaren heen werden er heel wat nieuwe inversies uitgevonden door de achtbaanbouwers en ontstonden er veel variaties op bestaande. De lijst is opgesplitst in 5 categorieën: De basis inversies, de veel voorkomende, de inversies die een combinatie zijn van andere, de halve inversies en de zeldzame inversies. Het grote overzicht vind je hier:
Basis inversies:
Looping (1 inversie): Dit is een klassieke looping zoals we die het beste kennen. Een voorbeeld is de eerste inversie van de Typhoon (Bobbejaanland) en de eerste twee inversies van de Python (Efteling). De looping is de meest voorkomende inversie en vinden we terug op meer dan 800 achtbanen in de wereld.
Corkscrew (1 inversie): Dit is een klassieke kurkentrekker. Een voorbeeld is de laatste inversie van Tornado in Avonturenpark Hellendoorn en de laatste inversie van Xpress Platform 13 (Walibi Holland). In de wereld bevatten meer dan 150 achtbanen een kurkentrekker.
Veel voorkomende inversies:
Dive Loop (1 inversie): Dit is een halve Corkscrew gevolgd door een halve looping. Een voorbeeld hiervan is de eerste inversie van Anubis: The Ride (Plopsaland De Panne) en de laatste inversie van Gold Rush (Attractiepark Slagharen). De inversie vinden we terug op meer dan 50 achtbanen in de wereld.
Heartline Roll (1 inversie): Dit is gelijkaardig als een Corkscrew maar de as van de draaibeweging ligt nu bij het hart van de inzittende. Een voorbeeld hiervan is de laatste inversie van de Typhoon (Bobbejaanland) en de laatste inversie van Falcon (Duinrell). De inversie vinden we terug op meer dan 60 achtbanen in de wereld.
Immelmann (1 inversie): Dit is een halve looping gevolgd door een twist en bocht waardoor de achtbaantrack de tegenovergestelde kant uit gaat dan van waar die begon. Een voorbeeld hiervan is de 2de inversie van Anubis (Plopsaland De Panne) en de eerste inversie van Baron 1898 (Efteling). De inversie vinden we terug op meer dan 40 achtbanen in de wereld.
In-Line Twist (1 inversie): Dit is gelijkaardig als een Heartline Roll, alleen ligt de draai as niet rond het hart van de inzittende, maar draait de trein rond de track heen, hierdoor krijg je het gevoel uit de trein gesmeten te worden. Een voorbeeld is de laatste inversie van Blue Fire (Europa-Park) en de laatste inversie van Galactica (Alton Towers). De inversie vinden we terug op meer dan 70 achtbanen in de wereld.
Sidewinder (1 inversie): Dit is een halve looping gevolgd door een halve Corkscrew. Een voorbeeld hiervan is de 3de inversie van Vampire (Walibi Belgium) en de 3de inversie van Condor (Walibi Holland). De inversie vinden we terug op meer dan 100 achtbanen in de wereld.
Zero-G Roll (1 inversie): Dit is een inversie gelijkend op een Heartline Roll. De inversie is zo gemaakt dat de inzittende 0G voelt (gewichtloosheid). Een voorbeeld hiervan is de laatste inversie van de Baron 1898 (Efteling) en de laatste inversie van Lost Gravity (Walibi Holland). De inversie vinden we terug op meer dan 80 achtbanen in de wereld.
Combinatie inversies:
Batwing (2 inversies): De inversie start met een Dive-Loop die rechtstreeks overgaat in een Immelmann. De twee zijn in spiegelbeeld geplaats van elkaar. Een voorbeeld is de 3de en 4de inversie van Goudurix (Parc Astérix) en de twee laatste inversies van Vortex (Kings Island). Deze combinatie van inversies vinden we momenteel terug op 9 achtbanen in de wereld.
Cobra Roll (2 inversies): Dit zijn 2 inversies na elkaar. De eerste inversie start met een halve looping gevolgd door een halve Corkscrew, onmiddellijk daarna volgt een halve Corkscrew in omgekeerde richting, gevolgd door een halve looping. Een voorbeeld hiervan zijn de eerste twee inversies van de Cobra (Walibi Belgium) en de eerste twee inversies van de Speed of Sound (Walibi Holland). Deze combinatie van inversies vinden we momenteel terug op meer dan 150 achtbanen in de wereld.
Double Corkscrew (2 inversies): Dit zijn twee Corkscrews na elkaar. Een voorbeeld hiervan zijn de twee laatste inversies van de Python (Efteling) en de twee laatste inversies van Big Loop (Heide Park). Deze combinatie van inversies vinden we momenteel terug op meer dan 200 achtbanen in de wereld.
Double Heartline Roll (2 inversies): Dit zijn 2 Hearline Rolls na elkaar. Deze combinatie van inversies is momenteel maar op 2 achtbanen terug te vinden in de wereld. Dit zijn de twede en derde inversie van de Typhoon (Bobbejaanland) en de laatste twee inversies van Outlaw Run (Silver Dollar City).
Double In-Line Twist (2 inversies): Dit zijn twee In-Line Twists na elkaar. Een voorbeeld zijn de twee laatste inversies van Vampire (Walibi Belgium) en de twee laatste inversies van Condor (Walibi Holland). Deze combinatie van inversies vinden we momenteel terug op meer dan 60 achtbanen in de wereld.
Interlocking Corkscrews (2 inversies): Dit zijn twee Corkscrews die door elkaar zijn gemaakt. Tussen de twee Corkscrews is er een bocht om de volgende te kunnen nemen. Eigenlijk zijn het twee aparte Corkscrews die samen ‘visueel’ een nieuw element vormen. Een voorbeeld hiervan zijn de laatste twee inversies van Dragon Khan (PortAventura Park) en de laatste twee inversies van Superman / la Atracción de Acero (Parque Warner Madrid). Momenteel zijn er 15 achtbanen in de wereld met deze inversie combinatie.
Quad Heartline Roll (4 inversies): Dit zijn vier Heartline Rolls na elkaar. Deze combinatie is enkel terug te vinden op 10 loopers van Intamin Amusement Rides. Een voorbeeld is Colossus (Thorpe Park) en Altair CCW-0204 (Cinecittà World). Momenteel zijn er 7 van deze Intamin 10 loopers gemaakt.
Roll Over (2 inversies): Dit is een Immelman die rechtstreeks overgaat in een Dive Loop. De twee elementen zijn zo geplaatst dat ze 180 graden gedraaid zijn ten opzichte van elkaar en dat de trein verlaat het element in dezelfde richting dan waar hij de inversie in ging. Een paar voorbeelden zijn de eerste twee inversies van Vampire (Walibi Belgium) en de eerste twee inversies van Condor (Walibi Holland).
Triple Corkscrew (3 inversies): Dit zijn drie Corkscrews na elkaar. Een voorbeeld hiervan vinden we op Fantasia Special (Tongdo Fantasia) en Six Ring Roller Coaster (Sanjin World). Deze combinatie van inversies vinden we momenteel terug op 7 achtbanen in Azië.
Triple Heartline Roll (3 inversies): Dit zijn drie Heartline Rolls na elkaar. Deze combinatie is enkel terug te vinden op 8 loopers van Intamin Amusement Rides. Een paar voorbeelden zijn Avalancha (Xetulul) en Flight of the Phoenix (Harborland). Momenteel zijn er 3 van deze Intamin 8 loopers gemaakt.
Twisted Horseshoe Roll (2 inversies): Deze inversie start met een Corkscrew die overgaat in een 180-graden gekantelde bocht waarna een andere Corkscrew volgt die in tegenovergestelde richting draait ten opzichte van de eerste Corkscrew. Een paar voorbeelden hiervan zijn de 2de en 3de inversie van Blue Fire (Europa-Park) en de inversies van Maverick (Cedar Point). Momenteel zijn er 7 achtbanen met deze combinatie van inversies.
Halve inversies:
Fly To Lie (0,5 inversie): Dit is een halve inversie die enkel kan voorkomen op Flying Coasters en 4D Coasters, dit element dient er voor om de passagiers van een vliegende (hangende) positie naar een liggende positie te brengen. De track wordt 180 graden gedraaid waardoor de verandering in positie bekomen wordt. Een voorbeeld hiervan zijn het eerste element op Galactica (Alton Towers) en het laatste element op X2 (Six FLags Magic Mountain). Momenteel zijn er 11 achtbanen die deze halve inversie hebben.
Lie To Fly (0,5 inversie): Dit is een halve inversie die enkel kan voorkomen op Flying Coasters en 4D Coasters, dit element dient er voor om de passagiers van een liggende positie naar een vliegende (hangende) positie te brengen. De track wordt 180 graden gedraaid waardoor de verandering in positie bekomen wordt. Een voorbeeld hiervan zijn het tweede element op Galactica (Alton Towers) en het eerste element op Firehawk (Kings Island). Momenteel zijn er 7 achtbanen die deze halve inversie hebben.
Inside Raven Turn (0,5 inversie): Dit is een halve inversie die enkel kan voorkomen op Flying Coasters en 4D Coasters, dit element dient er voor om de passagiers van een liggende positie naar een vliegende (hangende) positie te brengen. Het element start met een halve looping en eindigt in een drop. Een voorbeeld zijn het eerste element van Eejanaika (Fuji-Q Highland) en het eerste element van Dinoconda (China Dinosaurs Park). Momenteel zijn er 4 achtbanen die deze halve inversie hebben.
Outside Raven Turn (0,5 inversie): Dit is een halve inversie die enkel kan voorkomen op Flying Coasters en 4D Coasters, dit element dient er voor om de passagiers van een liggende positie naar een vliegende (hangende) positie te brengen. Het element start met een heuvel en eindigt in een halve looping. Een voorbeeld zijn het 3de element van X2 (Six Flags Magic Mountain) en het 4de element van Eejanaika (Fuji-Q Highland). Momenteel zijn er 3 achtbanen die deze halve inversie hebben.
Stinger Curve (0,5 inversie): Dit is een halve inversie die enkel kan voorkomen op Flying Coasters en 4D Coasters, dit element dient er voor om de passagiers van een vliegende (hangende) naar een liggende positie te brengen. Het element bestaat uit een halve boog en komt tot op heden alleen maar voor op de Flying Coaster Stingray in Giant Wheel Park of Suzhou.
Stinger Lift (0,5 inversie): Dit is een halve inversie die enkel kan voorkomen op Flying Coasters en 4D Coasters, dit element dient er voor om de passagiers van een liggende positie naar een vliegende (hangende) positie te brengen. Het element start met de lift hill die de inzittende van een liggende naar een staande positie brengt, van hier uit wordt de trein omhooggetrokken tot het hoogste punt waarna de lift hill verder buigt en zo de inzittende van een staande naar een vliegende positie brengt. De halve inversie komt tot op heden alleen maar voor op de Flying Coaster Stingray in Giant Wheel Park of Suzhou.
Zeldzame inversies:
Banana Roll (1 inversie): Deze inversie start met een heuvel die aan de top een bocht naar rechts heeft die zover doordraait dat de trein overkop gaat tot een positie van 180 graden. Hierna draait de track in de tegenovergestelde richting zover dat de bezoekers terug in een normale positie hangen en er een bocht naar links wordt gemaakt. De totale beweging lijkt op een soort van s-bocht die overkop ging. Dit element komt slechts maar op 1 achtbaan voor. Het is de tweede inversie na de lancering van Takabisha in Fuji-Q Highlands (Japan).
Barrel Roll Downdrop (1 inversie): Deze inversies start met een zwaar gedraaide bocht die overgaat in een In-Line Twist. De In-Line Twist is verloopt niet horizontaal, maar is gelegen in een hoek van 78 graden waardoor de inversie meteen ook de drop is. Deze inversie komt maar op 2 achtbanen voor en dat is op de first drop van Storm Chaser in Kentucky Kingdom (Verenigde Staten Van Amerika) en op de first drop ven Medusa Steel Coaster in Six Flags Mexico (Mexico).
Bent Cuban Eight (2 inversies): Dit is een dubbele inversie die nog het meest lijkt op een combinatie van een Sidewinder en een Immelmann. Samen lijken de inversies een soort van 8 te vormen. Deze inversie komt alleen voor op de X-Car Coasters van Maurer Rides. Een voorbeeld zijn de laatste twee inversies van G Force in Drayton Manor (Engeland) en de laatste twee inversies van Dream Coaster in Dream City (Irak).
Bowtie (2 inversies): Deze dubbele inversie wordt gevormd door een Dive Loop die overgaat in een Immelman. De twee elementen zijn zo geplaatst dat het ene element 180 graden gedraaid is ten opzichte van het andere element waardoor de trein het element parallel verlaat met het punt waar het element begon en dit in dezelfde richting. Er is maar 1 achtbaan in de wereld die deze inversie heeft. De Bowtie zijn de laatste twee inversies van Dragon Mountain in Marineland Theme Park (Canada), de achtbaan werd gebouwd door Arrow Dynamics.
Butterfly (2 inversies): De inversie start als een halve looping maar draait 45 graden naar een kant en dan wanneer de inversie weer naar beneden gaat draait de achtbaan track weer 45 graden. Hierna herhaalt zich het element. De trein gaat in dezelfde richting verder dan waar die van gekomen was. Een voorbeeld hiervan zijn de eerste twee inversies van Goudurix (Parc Astérix) en de eerste twee inversies van Ninja (Six Flags Over Georigia).
Cobra Loop (1 inversie): Deze inversie lijkt zeer hard op een looping. Het start met een halve looping en gaat over in een halve kurkentrekker die een 135 graden bocht maakt zodat het element diagonaal is. Een voorbeeld is de eerste inversie van Storm Runner (Hersheypark).
Cutback (1 inversie): Een Cutback is gelijkaardig aan een Corkscrew, alleen is nu de tweede helft van de Corkscrew in tegenovergestelde richting geplaatst als de eerste helft. Hierdoor verlaat de trein de inversie in dezelfde richting dan waar die vandaan kwam. Een voorbeeld hiervan is de 2de inversie van Falcon (Duinrell) en de 2de inversie van Eurofighter (Zoosafari Fasanolandia).
Demonic Knot (2 inversies): Het element lijkt heel hard op een Pretzel Loop maar heeft 2 inversies in plaats van 1. De Demonic Knot begin met een Inclined Dive Loop die verder gaat in een Inclined Immelmann. Voorlopig is dit element enkel terug te vinden op Flug der Dämonen (Heide Park Resort).
Dive Drop (1 inversie): Dit is een inversie die meestal onmiddellijk na de lift hill volgt. De track na de lifthill veranderd in een halve In-Line Twist gevolgd door de effectieve drop (een soort van Dive-Loop dus). Een voorbeeld zijn de eerste inversie van Swarm (Thorpe Park) en de eerste inversie van Flug der Dämonen (Heide Park Resort).
Diving Turn (1 inversie): Dit is een halve In-Line Twist gevolgd door een halve Corkscrew. Momenteel bestaan er geen achtbanen meer die dit element hebben. Het element bestond op de enige pijplijn achtbaan ooit gemaakt door Intamin Amusement Rides. Zowel de 2de en 3de inversie van Spiral Coaster (Al-Sha’ab Leisure Park) waren Diving Turns.
Flying Snake Dive (1 inversie): Dit is een In-Line Twist die blijft doordraaien tot hij eindigt in een duik naar beneden. Er is maar 1 achtbaan in de wereld die dit element heeft, en dat is de 3de inversie van Storm Runner (Hersheypark).
Inclined Dive Loop (1 inversie): Dit is een eigenlijk een Dive Loop die schuin staat, een normale Dive Loop staat verticaal. Een voorbeeld hiervan is de 5de inversie van GateKeeper (Cedar Point) en de eerste inversie na de lift hill van Hydra the Revenge (Dorney Park & Wildwater Kingdom).
Inclined Loop (1 inversie): Dit is een looping gevormd onder een hoek tussen de 45° en de 80°. Dus geen verticale looping of een horizontale helix, maar iets daar tussen. Een voorbeeld hiervan is de 3de inversie van Swarm (Thorpe Park) en de 3de inversie van Green Lantern (Six Flags Great Adventure).
Lagoon Roll (2 inversies): Dit is een Heartline Roll die draait naar links gevolgd door een tweede Heartline Roll die naar rechts draait. Er is maar 1 achtbaan die dit element heeft, en dat zijn de twee laatste inversies van Cannibal (Lagoon).
Norwegian Loop (2 inversies): Dit is een Dive-Loop gevolgd door een Immelmann. De inversies lijken op twee loopings naast elkaar. Het lijkt ook op een Pretzel Loop maar voorafgaand en eindigend met een twist. Een voorbeeld hiervan zijn 3de en 4de inversie van Helix (Liseberg) en de eerste twee inversies van Speed Monster (TusenFryd).
Reverse Sidewinder (1 inversie): Dit is het omgekeerde van een Sidewinder, heel sterk gelijkend op een Dive Loop. Een voorbeeld is de eerste inversie van Lech Coaster (Legendia) en de eerste inversie van Hot Wheels SideWinder (Dreamworld).
Pretzel Knot (2 inversies): Dit element is gelijkend op een Batwing, behalve het begin en het einde van het element. Bij een Pretzel Knot is het begin en het einde zo gemaakt dat het lijkt op een Pretzel, terwijl de Batwing meer een hartvormige figuur heeft. De enige plaats waar we dit element nog kunnen vinden is de 4de en 5de inversie van Banshee (Kings Island).
Pretzel Loop (1 inversie): Dit is een intens element dat achtbaanbouwer Bolliger & Mabillard graag gebruikt op hun Flying Coasters. Bij het begin van het element zijn de bezoekers in vliegende (hangende) positie. De track gaat eerst een beetje omhoog om vervolgens een halve looping te maken zodat de bezoekers op hun rug komen te liggen. Hierna volgt er meteen weer een halve looping waardoor de bezoekers van de liggende positie terug naar de vliegende positie gaan. Het element is zodanig gemaakt dat het hard lijkt op een Pretzel. Een voorbeeld is de eerste inversie van Manta (SeaWorld Orlando) en de 3de inversie van Tatsu (Six Flags Magic Mountain).
Roll Out (1 inversie): Dit is een looping die helemaal op het einde overgaat in een twist. Het element is hard gelijkend op een Siderwinder. Het element vinden we alleen maar terug als de eerste inversie van Volcano, The Blast Coaster (Kings Dominion).
Saxophone (1 inversie): Dit is een element dat het best te vergelijken is met een verticale haarspeldbocht. Het karretje valt eigenlijk over de rand van de track tot voorbij een verticale positie, nog verder tot een hij horizontaal en evenwijdig hangt met de track er boven. Nu rijd de trein ondersteboven en in tegengestelde richting terug van waar die kwam. Na een aantal meter komt het tweede gedeelte van de inversie en volgt er een soort van halve looping waardoor de trein opnieuw terug horizontaal komt te rijden en de bezoekers niet meer ondersteboven hangen. Voorbeelden van dit element zijn de 3 inversies van Sequoia Adventure (Gardaland) en de 3 inversies van Man-O-War (Mysterious Island).
Scorpion Tail (1 inversie): Dit is een zeer bijzonder en speciaal element dat maar 1 keer ooit gebouwd is geweest. Het is een halve looping die eindigt met een zeer lang (bijna) horizontaal stuk track waar de trein ondersteboven aan hangt. Hierop komt de achtbaantrein tot stiltand en rijd die weer achterwaarts (ondersteboven) terug de halve looping in. Hierdoor legt de trein het parcours opnieuw af, maar dan achterwaarts. Het enige voorbeeld van dit element is de laatste inversie van Cobra (Conny-Land).
Sea Serpent (2 inversies): Deze twee inversies lijken zeer hard op een Cobra Roll, het verschil is dat de twee halve Corkscrews in dezelfde richting meedraaien in plaats van de omgekeerde richting. Een voorbeeld hiervan zijn de eerste twee inversies van de Xpress: Platform 13 (Walibi Holland) en de 9de en 10de inversie van de Smiler (Alton Towers).
Sky Loop (2 inversies): Hou je klaar want dit is een ingewikkelde inversie om uit te leggen. Het element start met de lift hill die de treinen van een horizontale positie in een verticale positie trekt tot een hoogte van 46,2 meter, hierna wordt de trein verder doorgetrokken naar opnieuw een horizontale positie maar nu is de trein ondersteboven. Dit is de eerste helft van de eerste inversie. Hierna volgt een Heartline Roll die eigenlijk ondersteboven begint en ondersteboven eindigt. Nu zijn we 1 inversie en half verder. De Sky Loop eindigt met een halve looping. Deze inversie komt momenteel enkel voor op de Sky Loops van Maurer Rides en de Magic Roller Coasters van Beijing Shibaolai Amusement Equipment die een exacte kopie zijn van de Sky Loops van Maurer Rides. Een voorbeeld zijn de inversies van Sky Wheel (Skyline Park) en de inversies van Ukko (Linnanmäki). In totaal zijn er momenteel 15 achtbanen in de wereld met deze inversie.
Tongue (1 inversie): Dit is een inversie hard lijkt op een Cutback. Er is maar 1 achtbaan in de wereld met dit element en dat is de laatste inversie van Star Wars Hyperspace Mountain: Rebel Mission (Disneyland Paris).
Top Hat – Inside (1 inversie): Dit is een Top Hat die bovenaan een 90 graden draai maakt waardoor de trein zich in het element bevind. Een voorbeeld hiervan is de 6de inversie van Helix (Liseberg) en de eerste inversie van Freischütz (Bayern Park).
Wraparound Corkscrew (1 inversie): Dit element start zoals een Corkscrew die overgaat in een neerwaartse 180° bocht. Er was maar 1 achtbaan in de wereld die dit element had. Het was de eerste inversie van Drachen Fire (Busch Gardens Williamsburg).
Zero-G Stall (1 inversie): Dit is een inversie gelijkend op een Zero-G Roll. De inversie is zo gemaakt dat de inzittende 0G voelt (gewichtloosheid). Bij de Zero-G Stall is het stuk dat de achtbaan ondersteboven hangt, uitgetrokken zodat de bezoekers langer omgekeerd hangen. Bij het uitgaan van de inversie wordt er in de tegengestelde richting gedraaid als bij het inkomen van de inversie. Een voorbeeld hiervan is de laatste inversie van Goliath (Six Flags Great America).
Andere elementen
Horseshoe: In dit element gaan de bezoekers eerst recht omhoog (meestal) in een verticale positie, hierna volgt een verticale bocht 180 graden waardoor de bezoekers in plaats van omhoog gaan, nu naar omlaag gaan. Het is dus een soort van top hat en 180 graden bocht gecombineerd. We vinden dit terug op veel Spinning Coasters van Maurer zoals bij Spinball Whizzer (Alton Towers) en Xtreme (Drievliet).
Non Inverting Loop: Dit element lijkt hard op een looping. Alleen draait de track bovenaan in het element waardoor de bezoekers net niet overkop gaan. We kunnen dit element terug vinden op Sky Scream (Holiday Park) en Flying Aces (Ferrari Wold Abu Dhabi).
Over-Banked Curve: In de meeste gevallen wordt een achtbaanbocht schuin gelegd om de doortocht van de achtbaantrein op hoge snelheid aangenamer te maken. Soms maken ze de bocht zo schuin, dat er gesproken wordt van een Over-Banked Curve. Wanneer een Over-Banked Curve extreem schuin komt te liggen (meer dan 135° gedraaid), kan deze als een inversie aanschouwd worden omdat de bezoekers dan ondersteboven hangen. In de meeste gevallen zal dit echter niet als een inversie beschouwd worden omdat de draaiing zelden over de 135° gaat.
Stengel Dive: Dit is een element waarbij de track draait zoals bij een Corkscrew, alleen stopt de draaiing net voor de trein volledig overkop gaat. Hierna gaat de draaiing terug in spiegelbeeld waardoor de inzittende net niet overkop zijn gegaan. Tot voorkort was Goliath (Walibi Holland) de enige achtbaan die dit element bevatte, maar in 2018 komt er een nieuwe mega coaster in Energylandia die eveneens dit element zal bevatten.
Artikel: Jonathan Sansens
Inversie simulaties: Bert Van den Brande
Bronnen: RCDB, CoasterForce, Wikipedia, Roller Coaster Wikia, Coasterpedia
Foto’s: Jeremy Thompson, Wikimedia Commons (Alex Brogan, Kjersti Holmang, Stefan Scheer, Coasterman1234, Boris23, Mitchellh1234, BrandonR, Neuro, SFOTPR, MontagnaMagica), Flickr (Jeremy Thompson, tv’s Spatch), Kings Island, Themeparkfreaks (Matthieu Sayoen)
