21 maanden dragen, 2 minuten baren
In slechts twee minuten was de bevalling al achter de rug: na een dracht van 631 dagen, 21 maanden, is vandaag om 18.07 uur een Aziatische olifant geboren in ARTIS. Het is het vierde kalf van matriarch Thong Tai. Nooit eerder beviel de olifantenkoe zo vlot. Het kalf stond al binnen een paar minuten op de poten. Het is een koetje. Om 20.45 uur heeft het bij de moeder gedronken. De eerste melk, de biest, is zeer belangrijk. Niet alleen als voeding, maar ook omdat daar belangrijke afweerstoffen in zitten. De geboorte van de olifant is te zien op www.artis.nl/olifantje
Start bevalling
Sinds een aantal jaar wordt er regelmatig bloed afgenomen bij drachtige olifantenkoeien om de waarden van het zwangerschapshormoon progesteron te bepalen. Op 11 oktober werd bij het bloedonderzoek van Thong Tai vastgesteld dat het hormoon plotseling sterk gedaald was. Daardoor wisten de dierenarts en dierverzorgers dat de geboorte spoedig zou plaatsvinden.
Bult
Toch liet de bevalling na de daling van het hormoon nog op zich wachten: Thong Tai is in de afgelopen week nog gewoon naar buiten geweest. Pas vanavond zag de dierverzorger dat Thong Tai stond te poepen, en dat haar mest bleef hangen. Daarna was de bult te zien, die verraadde dat het kalf op weg was door het geboortekanaal. Na twee minuten gleed het kalf al naar buiten. De eerste dochter van Thong Tai, Yindee (2005), was aanwezig bij de geboorte. In het wild kiest een drachtige olifant een vrouwelijk familielid uit haar kudde om haar te ondersteunen.
Opstaan
Soms lijkt het kalf vlak na de geboorte niet te reageren. Een ervaren olifantenkoe onderneemt dan verschillende acties om het jong te stimuleren te gaan ademen en op te staan. Bijvoorbeeld door het vlies met de poot open te breken, of beheerst te schoppen tegen het kalf. Dat ziet er wat cru uit, maar het is een reactie van een net bevallen olifant die het leven van het jong kan redden. Immers, in de baarmoeder ademt het nog niet. Na de eerste ademhaling wordt het kalf actief, en probeert het te gaan staan. Zo ging het bij deze geboorte ook: op het filmpje van de bevalling is te zien hoe Thong Tai, terwijl ze met haar oren klappert, zachtjes met haar poot tegen het kalf aanstoot. Dit moment duurde maar kort. Het kalf stond al binnen een paar minuten op de poten.
Aziatisch
De geboorte van de bedreigde Aziatische olifant (Elephas maximus) is van groot belang voor het Europese fokprogramma (EEP), waar ARTIS onderdeel van is. De dierverzorgers noemen het pasgeboren olifantje Sanuk. Dit is een Thaise naam, die gekozen is omdat de naam voorkomt in het oorspronkelijke leefgebied van de Aziatische olifant.
Bezoek olifant
De komende dagen zal duidelijk worden wanneer de olifantenkoe en haar kalf naar buiten gaan. Dat is afhankelijk van het weer en de ontwikkeling van het kalf. Wel is het voor ARTIS-bezoekers beperkt mogelijk om de jonge olifant in de stal te zien. Kijk voor actuele bezoektijden op www.artis.nl/olifantje
