Iedereen heeft al wel eens gehoord van Disney, Universal en Six Flags, maar wat zijn nu de belangrijkste pretparkgroepen ter wereld en hoeveel bezoekers ontvangen ze per jaar? Wij zochten het uit en stelden een top 10 op van de meest succesvolle pretparkengroepen ter wereld.
#10: Parques Reunidos (19,3 M)
We starten de top 10 met de Spaanse investeringsmaatschappij Parques Reunidos. Het bedrijf wist in 2023 een totaal van 19.340.000 bezoekers te ontvangen over al haar parken heen. Dat is een stijging van 4,5% ten opzichte van 2022. Echter is dit nog 12,8% minder dan voor corona (22.195.000) en maar liefst 28,7% minder dan het recordjaar 2012 waar de groep nog 27.130.000 bezoekers mocht ontvangen over al haar parken heen.
Parques Reunidos baat meer dan 50 parken in 11 verschillende landen uit, verspreid over 3 verschillende continenten. Er zijn 16 pretparken die samen 89 achtbanen bevatten. De meest gekende pretparken van de groep in Europa zijn Bobbejaanland, Attractiepark Slagharen, Movie Park Germany, Belantis, Mirabilandia, Parque de Atracciones de Madrid, Parque Warner Madrid, BonBon-Land en TusenFryd. In Amerika bezit de groep ook parken als Lake Compounce, Kennywood en verschillende andere.
Een paar van de meest bekende achtbaantoppers zijn: Batman, Boulder Dash, Divertical, iSpeed, Phantom’s Revenge, Stunt Fall, Superman, Van Helsing’s Factory, Thunderbolt, Katun, Fury, Gold Rush en Tarántula.
#9: United Parks & Resorts (21,6 M)
United Parks & Resorts, beter bekend onder de oude naam SeaWorld Parks & Entertainment, kennen we voornamelijk van de verschillende SeaWorld-parken, maar ook de Busch Gardens-parken en de Sesame Place-parken zijn onderdeel van deze groep. In 2012 was SeaWorld nog de 5de grootste groep ter wereld, maar het bedrijf gaat de laatste jaren door een moeilijke periode wegens de vele dierenactivisten die tegen dolfijnen- en orkashows zijn. Daarop besloot de groep om duidelijk van koers te veranderen. Er komen geen nieuwe orka’s meer in de parken en er wordt massaal ingezet op grote nieuwe attracties zoals achtbanen. De strategiewijziging lijkt zijn vruchten af te werpen, want de Amerikaanse groep (die eveneens gericht is op de Amerikaanse markt) heeft de achteruitgang weten te keren en stabiliseren. United Parks & Resorts mocht in 2023 nog 21.606.000 bezoekers ontvangen, dit is wel 1,5% minder dan de 21.940.000 uit 2022 en 4,5% minder dan in 2019. Ook het recordjaar 2012 met 24.391.000 bezoekers is nog veraf. Toch weet de groep vrij goed stand te houden op de Amerikaanse markt die het tijdens de coronacrisis een stuk harder te verduren kreeg dan de Europese markt.
SeaWorld Parks & Entertainment heeft 13 parken verspreid over 5 Amerikaanse staten en Abu Dhabi in de Verenigde Arabische Emiraten. Onder de 13 parken zijn er 4 SeaWorld-parken (Orlando, San Diego, San Antonio, Abu Dhabi), 2 Busch Gardens-parken (Tampa, Williamsburg), 2 Sesame Place-parken (Langhorne, Chula Vista) en 2 Aquatica-parken (Orlando, San Antonio).
De groep heeft 45 achtbanen verspreid over 8 parken. Naast de bekende dolfijnenshows in de SeaWorld-parken en de dieren van Busch Gardens zijn er ook verschillende spraakmakende achtbanen. Een aantal wereldbekende toppers zijn: Mako, Manta, Journey to Atlantis, Verbolten, Griffon, Alpengeist, Cheeatah Hunt, Kumba, SheiKra en Montu.
#8: Six Flags (22,2 M)
Six Flags is een Amerikaanse pretparkgroep die voornamelijk actief is in Noord-Amerika. Six Flags had in 2023 26 parken verspreid over 3 landen, namelijk Canada, Mexico en de Verenigde Staten van Amerika (in 16 verschillende staten). In 2024 fusioneerden Six Flags en Cedar Fair, maar in 2023 waren de groepen nog gescheiden. De groep heeft zowel pretparken als waterparken en in totaal hebben ze 168 achtbanen verspreid over 15 van hun parken. Vroeger was de groep ook actief in Europa maar de parken werden verkocht in de loop van 2004.
Six Flags mocht in 2023 nog 22.206.000 bezoekers ontvangen, dit is een stijging van maar liefst 8,4% ten opzichte van 2022 waarin het 20.471.000 bezoekers over de vloer kreeg. Echter is het wel nog spectaculair ver verwijderd van haar recordjaar 2019 waarin het 32.811.000 bezoekers over de vloer kreeg; dat is een daling van 32,3% ten opzichte van toen. Six Flags verliest hierdoor ook een plaatsje op de ranking aan Cedar Fair. Mocht de groep in 2023 al gefusioneerd zijn met Cedar Fair, dan hadden ze samen 48,9 miljoen bezoekers ontvangen waarmee ze op een 5de plaats zouden staan in de ranking.
Six Flags richt zich op de jeugd en de “thrillseekers”. Ze hebben verschillende spectaculaire achtbanen, flatrides en waterslides in hun parken staan. Six Flags staat bekend om regelmatig nieuwe attracties te plaatsen in hun parken. Elk jaar wordt er wel een kleine of grote nieuwigheid of verandering doorgevoerd. Six Flags Magic Mountain is het belangrijkste park van de groep, het park heeft 20 achtbanen in haar assortiment. Six Flags Magic Mountain heeft hierdoor het meeste aantal achtbanen van alle parken in de wereld. Een aantal spraakmakende wereldbekende achtbanen van de Six Flags-groep zijn: Kingda Ka (hoogste achtbaan ter wereld), Full Throttle, Green Lantern, Riddler’s Revenge, Tatsu, X2, Superman: Escape from Krypton, Batman The Ride, El Toro, Bizarro, New Taxas Giant, Goliath, Scream, Twisted Colossus, Viper, American Eagle, Raging Bull, Superman – Ultimate Flight, Nitro, Mr. Freeze Reverse Blast, Titan, Boss, Screamin’ Eagle, Iron Rattler, Poltergeist, Joker’s Jinx, Superman – Ride Of Steel, Wonder Woman Golden Lasso Coaster, Maxx Force en Medusa Steel Coaster.
#7: Cedar Fair Entertainment Company (26,7 M)
De Cedar Fair-groep is een Amerikaanse pretparkketen die parken bezit in de Verenigde Staten van Amerika en Canada. De Cedar Fair groep heeft pret- en waterparken en kennen we vooral van Cedar Point, Kings Island, Canada’s Wonderland, Carowinds, Kings Dominion, Knott’s Berry Farm en verschillende andere parken. In 2024 fusioneerde Six Flags en Cedar Fair, maar in 2023 waren de groepen nog gescheiden. In 2023 had de groep 14 parken in haar bezit met in totaal 130 achtbanen.
In 2023 kreeg Cedar Fair 26.700.000 bezoekers over de vloer, dat is 0,7% minder dan in 2022 toen het 26.887.000 bezoekers mocht ontvangen. Voor corona ontving de groep nog 27.938.000 bezoekers wat 4,4% meer is dan nu. Cedar Fair wipt in de stand van de 8ste naar de 7de plaats.
De groep richt zich op de “thrillseekers” en heeft tientallen spectaculaire achtbanen, waterslides en flatrides in hun parken staan. De 5 grootste pretparken van de groep hebben allemaal minstens 13 achtbanen (of meer) in hun park staan. Cedar Point is het belangrijkste park van de groep en telt maar liefst 18 achtbanen. Een aantal spraakmakende wereldbekende achtbanen van de Cedar Fair groep zijn: Top Thrill 2 (128 meter hoog!), Steel Vengeance, Millennium Force, Maverick, GateKeeper, Magnum XL-200, Valravn, Leviathan, Fury 325, Intimidator, Nighthawk, Vortex, Steel Force, Dominator, Intimidator 305, Banshee, The Beast, Firehawk, Diamondback, Twisted Timbers, RailBlazer en Xcelerator.
#6: Happy Valley Group (35,7 M)
Happy Valley Group (vroeger OCT Group) is een Chinese pretparkgroep die voorlopig alleen maar pretparken uitbaat in China. De groep heeft 71 achtbanen verspreid over 20 parken. Deze groep heeft vooral de afgelopen 15 jaar enorm uitgebreid en wist zo op te klimmen naar de 3de plaats met 53.970.000 bezoekers in 2019. Maar met corona kreeg de groep gigantische klappen te verduren want met 35.710.000 bezoekers in 2023 betekent dit een daling van 33,8% ten opzichte van voor corona. Hierdoor zakt de groep van een 3de naar een 6de plaats in de ranking. Het positieve nieuws is dan weer dat dit toch al 57,2% meer bezoekers zijn dan in 2022 toen er maar 22.710.000 mensen over de vloer kwamen. Sinds corona werden er wel verschillende parken geopend dus het wordt uitkijken of de groep haar bezoekersrecord in de toekomst opnieuw kan verbreken.
De meeste parken van de groep hebben de naam Happy Valley waardoor het nootzakelijk wordt de stad of regio te vermelden wanneer je een specifiek park wilt benoemen. In het begin had de groep een aantal samenwerkingen met lokale bouwers, maar vooral de laatste jaren kiezen ze voor kwaliteit en gaan ze voor de internationale bekende bouwers. Een van hun meest bekende achtbanen zijn de racende houten achtbanen Dueling Dragons ontworpen door The Gravity Group en gebouwd door Martin & Vleminckx waarbij het zogenaamd “High Five”-element voor het eerst gebruikt werd (zie onderstaande video). Ook de Bullet Coaster gebouwd door S&S Wordwide is er eentje om u tegen te zeggen. Deze achtbaan haalt doormiddel van gecompresseerde lucht een snelheid van 133,6 km/u. Daarna bereikt de Bullet Coaster een hoogte van 60 meter om vervolgens 7 meter de grond in te duiken. Intamin Amusement Rides bouwde hun succesmodel “Mega Lite” in verschillende parken van de groep. Bolliger & Mabillard bouwde dan weer indrukwekkende Flying-, Wing- en Dive Coasters. Vekoma ontwierp een aantal op maat gemaakte Suspended Looping Coasters en MineTrains. Ook Zamperla zette een leuke Moto Coasters neer en Maurer AG werd dan weer gecontacteerd voor een Sky Loop en X-Car coaster.
#5: Chimelong Group (36,1 M)
Chimelong Group is een Chinese groep die gericht is op de Chinese markt. In 2013 kreeg de groep nog 11.672.000 bezoekers over de vloer, dit verdrievoudigde op amper 6 jaar naar 37.018.000 bezoekers in 2019. Net zoals alle parken in China kreeg ook Chimelong het hard te verduren tijdens de coronacrisis, maar de groep wist goed recht te krabbelen met 36.090.000 bezoekers in 2023, slechts 2,5% minder dan haar recordjaar 2019. Hierdoor kan het park van de 6de naar de 5de plaats op de ranking opschuiven. Het betekent ook een stijging van 148,2% ten opzichte van 2022 toen het slechts 14,5 miljoen bezoekers over de vloer kreeg.
De groep bevat 7 parken verspreid over 2 locaties (Guangzhou en Zhuhai) in de provincie Guangdong (China). In Guangzhou zijn er 5 parken (een pretpark, safaripark, waterpark, internationaal circuspark en een reptielenpark) en in Zhuhai zijn er twee parken (Ocean Kingdom en een theaterpark). Het is ook enorm sterk dat de groep met slechts twee resorts zoveel bezoekers weet te trekken.
Het Ocean Kingdompark in Zhuhai heeft de naam Chimelong Ocean Kingdom en is zowat te vergelijken met SeaWorld. Het park kent buiten de orka- en dolfijnenshows ook 3 indrukwekkende achtbanen. De eerste is een indrukwekkende Wing Coaster van de Zwitserse fabrikant Bolliger & Mabillard en behaalt een snelheid van 108 km/u. De andere twee achtbanen zijn watercoasters van de Duitse fabrikant Mack Rides, de ene is een kopie van de Atlantica Super Splash (Europa-Park), de andere is een op maat gemaakte waterachtbaan in de stijl van Poseidon (Europa-Park) maar met een andere lay-out die rond en door een berg gebouwd werd.
Het hoofdpretpark in Guangzhou heeft de naam Chimelong Paradise en bevat 6 achtbanen waaronder verschillende toppers. In het park staat een 10-Inversion Roller Coaster en een unieke Half Pipe Coaster met zeer speciale treintjes van de Zwitserse fabrikant Intamin Amusement Rides. Het park bezit ook een Dive Coaster van de Zwitserse fabrikant Bolliger & Mabillard die 2 keer zo hoog is als Baron 1989 (Efteling). Verder staat er nog een Moterbike Coaster van Vekoma, een junior coaster van Mack Rides en een Spinning Wilde Muis van Golden Horse.
#4: Universal Parks and Resorts (60,8 M)
Universal Parks and Resorts is een groep waarvan iedereen al wel eens gehoord heeft. Universal is uiteraard gekend van de vele films die ze gemaakt hebben, maar Universal heeft ook 6 pretparken gebouwd en nog 1 nieuw park in aanbouw. Erg straf is de prestatie van Universal die zeer goed uit de coronacrisis komt. Voor corona mocht de groep nog een bezoekersrecord neerschrijven met 51.243.000 bezoekers in 2019. In 2022 wanneer alle andere groepen nog rode cijfers moesten incasseren brak Universal zomaar haar eigen record naar 51.380.000 en in 2023 werd dit record verpulverd naar 60.810.000 bezoekers, maar liefst 18,4% meer dan voor corona!
De bekendste films van Universal zijn: Jurassic Park, The Fast and The Furious, Despicable Me, King Kong, The Bourne Ultimatum, Gladiator, Back to the Future en E.T. spelen dan ook de hoofdrol in deze parken en de attracties zijn gethematiseerd naar deze films. De groep staat bekend om hun grote dark-rides en leuke achtbanen (of de combinatie van beide). Bekende attracties zijn onder andere: King Kong, Harry Potter, Jurassic Park, Jaws, Incredible Hulk, Men in Black, The Simpsons, Superman, Revenge Of The Mummy, Dragon Challenge en Transformers.
#3: Merlin Entertainments Group (62,1 M)
Merlin Entertainments Group is een Engelse pretparkgroep en de grootste pretparkgroep van Europa. Merlin Entertainments kennen we van Thorpe Park (Engeland), Heide Park (Duitsland), Alton Towers (Engeland), Gardaland (Italië), Chessington World of Adventures (Engeland) en de verschillende Lego-pretparken verspreid over de hele wereld. Merlin Entertainments heeft momenteel 10 Legoland-parken (Florida, Denemarken, Engeland, California, Duitsland, Maleisië, Dubai, Japan, New York en Zuid-Korea) en 2 Peppa Pig-parken (Florida en Duitsland). Buiten de pretparken bezit Merlin Entertainments ook verschillende andere toeristische attracties zoals de Amsterdam Dungeon (Nederland), The London Eye (Engeland), Madame Tussauds (Engeland) en de verschillende Sea Life-parken en Lego Discovery Centers. Merlin Entertainments Group heeft 70 achtbanen verspreid over 18 pretparken.
Merlin Entertainments Group mocht in 2023 zo’n 62.100.000 bezoekers ontvangen, dat is 12,7% meer dan in 2022 toen het 55.100.000 bezoekers mocht ontvangen. De groep zit wel nog 7,3% onder haar bezoekersrecord van 2019 toen het 67 miljoen bezoekers mocht ontvangen. Merlin Entertainments Group stond jaar en dag als een rots in de branding op de 2de plaats in deze lijst, maar moet nu tevreden zijn met een 3de plaats.
De groep kan je opsplitsen in 6 delen: De Legoland-parken, de Lego Discovery Centers, de Sea Life-parken, de thrill-parken, Peppa Pig-parken en de toeristische attracties. Zo spreken ze meteen ook 6 verschillende doelgroepen aan. In de thrill-parken probeert de groep ongeveer om de 4 jaar een nieuwe grote attractie te openen. Een aantal (wereld)bekende achtbanen zijn: Colossus (eerste achtbaan ter wereld met 10 inversies), Stealth, Swarm, Krake, Desert Race, Flug der Dämonen, Oblivion, Raptor, Nemesis, Galactica, Hyperia, The Smiler (meeste inversies ter wereld) en Thirteen.
#2: Fantawild (85,7 M)
Fantawild is een Chinese pretparkengroep met 43 pretparken verspreid over heel China en Iran. Fantawild deelt zijn parken op in 4 soorten: Fantawild Adventure-parken die zich richten op sci-fi en interactie, Fantawild Dreamland-parken die zich richten op fantasie en animatie, Fantawild Oriental Heritage richt zich op de traditionele Chinese cultuur en tot slot zijn er nog de Fantawild Water Parks waarvan het niet duidelijk is hoeveel er hier precies van zijn. De groep heeft in totaal 123 achtbanen verspreid over 43 parken. Eén park dat gebouwd werd in 2014 staat in Iran, de rest staat in China. De groep is nog piepjong maar groeit verschrikkelijk snel. Buiten de eerste twee parken (die de deuren openden in 2006 en 2007), werden de andere 41 parken allemaal geopend tussen 2010 en 2024, wat neerkomt op zo’n 3 nieuwe parken per jaar.
In 2014 ontving de groep nog 13.020.000 bezoekers in al haar parken. In 2019 ontving de groep maar liefst 50.393.000 bezoekers. Maar terwijl veel groepen nog niet op hun niveau zitten van voor corona, weet de Fantawild-groep in 2023 maar liefst 85.690.000 bezoekers te behalen. Dit is een waanzinnige stijging van 111,4% ten opzichte van 2022 en zelfs een indrukweekkende stijging van 70,0% ten opzichte van voor corona. Hierdoor is de groep de snelst groeiende pretparkgroep ter wereld en ging van een 11de plaats in 2014 naar een zeer knappe 2de plaats in 2024. Momenteel zijn er nog verschillende parken in aanbouw dus ook de komende jaren zullen de cijfers nog hard stijgen.
In de beginjaren had de Fantawild-groep als hofleverancier voor hun achtbanen de Chinese achtbaanbouwer Golden Horse. Veel voorkomede achtbanen in de Fantawild-parken zijn Boomerangs en Suspended Looping Coasters gebouwd door Golden Horse die verdacht veel lijken op de achtbanen van de Nederlandse fabrikant Vekoma. De laatste jaren schakelde de groep over naar de originele bouwers en kochten ze massaal achtbanen van Vekoma. Ook een aantal SkyLoops van Maurer Rides doken op en spraakmakende houten achtbanen met een inversie ontworpen door The Gravity Group en gebouwd door Martin & Vleminckx. De laatste jaren werd er ook samengewerkt met de Chinese fabrikant Beijing Shibaolai Amusement Equipment. De samenwerking met Golden Horse lijkt volledig gestopt te zijn.
#1: Walt Disney Parks and Resorts (142,1 M)
Walt Disney, iedereen kent dit merk van de tekenfilms, series en de bijhorende pretparken. De kans dat iemand geen enkele Disneyfilm gezien heeft is bijna onbestaande. Sneeuwwitje, Pinokkio, Assepoester, Peter Pan, Doornroosje, 101 Dalmatiërs, Jungle Boek, Robin Hood, De Kleine Zeemeermin, Belle en het Beest, Aladdin, De Leeuwenkoning, Frozen, Big Hero 6… Het zijn maar enkele van de 57 uitgebrachte Disneyfilms in de afgelopen 80 jaar. Uiteraard mogen we ook Mickey Mouse, Donald Duck en Knabbel & Babbel niet vergeten. Dat Disney de meest succesvolle pretparkgroep ter wereld geworden is, hoeft dan ook niemand te verbazen.
Walt Disney Parks and Resorts kreeg vorig jaar 142.083.000 bezoekers over de vloer, dat is al een mooie stijging van 17,4% ten opzichte van 2022 waarin het 121.027.000. Toch zit de groep nog 9,7% verwijderd van haar bezoekersrecord uit 2018 toen het 157.311.000 bezoekers mocht ontvangen wereldwijd. Walt Disney Parks and Resorts heeft 6 resorts (Californië, Florida, Tokio, Parijs, Hong Kong en Shanghai) met in totaal 12 pretparken en 36 achtbanen.
Een aantal bekende attracties in de parken zijn: Phanton Manor, Space Mountain, Big Thunder Mountain, It’s A Small World, Ratatouille, Soarin, Rock ‘n’ Roller Coaster, Indiana Jones, Dinosaur, Pirates of the Carribbean, Expedition Everest (duurste achtbaan ter wereld), California Screamin, Tower of Terror, Splash Mountain, Jungle Cruise, Tron, Monsters Inc en Toy Story Mania. De Disney-parken staan ook bekend om hun grote shows, vuurwerk en parades.
Samenvatting:
In 2015 werd de financiële crisis duidelijk overwonnen, wat resulteerde in een goed jaar voor vele pretparkgroepen. Terwijl in 2014 nog veel groepen te kampen hadden met dalende bezoekersaantallen, was er in 2015 opnieuw een stijging bij alle pretparkgroepen in de top 10. In 2016 kon deze stijging bij de meeste groepen worden verdergezet en dit was ook het geval in 2017. In 2018 kenden alle groepen uit de top 10 stijgende bezoekersaantallen (wat zeer zeldzaam is) en ook in 2019 konden bijna alle groepen deze groeiende lijn opnieuw doorzetten. Aan dat succesverhaal kwam natuurlijk een einde in 2020 tijdens de coronacrisis. Nu, 4 jaar later, hebben de meeste parken hun rug gerecht, maar 8 van de 10 parken wisten nog niet hun cijfers van voor corona te evenaren of te verbreken. De helft van de groepen blijft zelfs nog ver onder hun record. De algemene groei van de 10 meest succesvolle pretparkgroepen steeg in 2023 met 30,0% ten opzichte van 2022 en mochten zo samen 512.325.000 bezoekers ontvangen. Dit is maar 1,7% minder dan het record van 2019.
Deze lijst is opgesteld in 2024 door Jonathan Sansens aan de hand van het Global Attractions Attendance Report dat gepubliceerd werd op 15 augustus 2024 door de Themed Entertainment Association (TEA). Dit rapport werd gebaseerd op de Theme Index van 2023 dat opgesteld werd uit het onderzoekswerk van de economische afdeling van AECOM.
