De Stichting Pairi Daiza is verheugd een grote stap voorwaarts te kunnen aankondigen in het gezamenlijke programma om de Spix ara (Cyanopsitta spixii) voor uitsterven te behoeden. Vertegenwoordigers van deze soort, die al 23 jaar in het wild is uitgestorven, zijn dankzij de Pairi Daiza Foundation en haar partners geherintroduceerd en beginnen nu jongen te produceren in hun geboortestreek in het noordoosten van Brazilië. Deze belangrijke gebeurtenis moedigt ons aan om te geloven dat niets onmogelijk is. Dat we samen, als we dat willen, grootse dingen kunnen bereiken en kunnen beschermen en zelfs opnieuw kunnen opbouwen wat door de mens als onherroepelijk beschadigd werd beschouwd.
Cromwell Purchase, directeur van ACTP (Association for the Conservation of Threatened Parrots) in Brazilië en hoofd van Spix’s Macaw Release Center, deed de aankondiging: “Een paar Spix’s ara’s, een mannetje vrijgelaten in juni en een vrouwtje vrijgelaten in december 2022, hebben twee kuikens gekregen in kunstmatige nesten die door het team zijn opgezet”.
Het ambitieuze beschermingsprogramma dat Pairi Daiza al vele jaren uitvoert in Duitsland, Brazilië, Qatar en België werpt nu zijn vruchten af. De kuikens bevinden zich nog in een kritieke en delicate fase. Maar dit is een opmerkelijke stap voor de toekomst van de soort.
De Spix ara, ontdekt door de Duitse natuuronderzoeker Johann Baptist von Spix in het begin van de 19e eeuw, leefde in de Caatinga, een halfwoestijnachtig biotoop in het noordoosten van Brazilië. Deze vogel, met zijn blauwgroene verenkleed en lichtblauw omrande ogen, werd gestroopt en zijn territorium werd vernietigd door de mens ten gunste van de landbouw. In 2000 was de Spix’s Ara volledig uit het wild verdwenen. De soort werd officieel “uitgestorven in het wild” verklaard door de International Union for Conservation of Nature (IUCN). In Berlijn ontfermden de experts van het kweek- en behoudscentrum van de Association for the Conservation of Threatened Parrots (ACTP) zich over de laatste nog levende exemplaren in gevangenschap en zetten een kweekprogramma op door een partner te zoeken.
De betrokkenheid van Pairi Daiza
In 2018 werd de Stichting Pairi Daiza een partner van de ACTP en werd het Park jonge Spix ara’s toevertrouwd om bij te dragen aan dit project voor het behoud van de soort. Als gevolg hiervan werd in Pairi Daiza zelf een Centrum voor het behoud van bedreigde vogelsoorten gebouwd. In dit ultramoderne kweekcomplex worden Spix ara’s nauwlettend in de gaten gehouden en worden paartjes gevormd in de hoop op toekomstige geboortes. Pairi Daiza is ook de enige plek ter wereld waar Spix ara’s gezien kunnen worden door het publiek.
Gefaseerde herintroductie
In maart 2020 werden drie Spix-ara’s van Pairi Daiza samen met 49 andere ara’s uit Berlijn naar Brazilië gestuurd, naar een kweek- en rehabilitatiecentrum dat medegefinancierd wordt door Pairi Daiza.
Na een lange aanpassingsperiode in grote rehabilitatievolières, om de reflexen van het leven in het wild opnieuw aan te leren, konden de Spix ara’s hun vleugels uitslaan in het wild. Eenmaal in juni 2022 en nogmaals in december 2022.
De vogels kregen een mini-GPS om de teams in staat te stellen hun aanpassing in het veld te volgen. Het project is gebaseerd op een “zachte vrijlating”. Dit betekent dat de oorspronkelijke plek waar de vrijgelaten vogels leefden gedurende een lange periode openblijft. Op deze manier kunnen ze terugkeren als dat nodig is.
Antoine Lebrun, directeur van de Pairi Daiza Foundation: “Deze jongen moedigen ons aan om onze inspanningen voort te zetten en herinneren ons aan het extreme nut van kweekprogramma’s voor het beschermen van bedreigde soorten. Maar het proces is nog lang niet ten einde. Samen met het ACTP, het ICMBIO en onze andere partners streven we ernaar om een populatie Spix’s ara’s in het wild te herstellen die groot genoeg en beschermd genoeg is om het voortbestaan en de ontwikkeling van de soort te garanderen”.
Het doel van de partners is om verdere uitzettingen te kunnen doen zodat de populatie Spix’s ara’s zich kan stabiliseren en ontwikkelen zonder de hulp van de mens. Andere Spix ara’s van Pairi Daiza zullen binnenkort arriveren in Berlijn, voordat ze doorreizen naar het halfwoestijngebied in het noordoosten van Brazilië, in de staat Bahia, waar ook zij een lange tijd in de rehabilitatievolières zullen doorbrengen, voordat ze hun blauwe vleugels kunnen uitslaan in dit gebied waaruit ze nooit hadden mogen verdwijnen. Tegelijkertijd hoopt het team van Pairi Daiza dat de vogels die in het opvangcentrum zijn gebleven, binnenkort ook mooie kuikens zullen voortbrengen.