De wereldwijde handel in wilde dier- en plantensoorten heeft een grote impact op de biodiversiteit. Om dit probleem een halt toe te roepen, begeleidt ZOO Antwerpen het douanepersoneel van de luchthaven bij het herkennen van bedreigde diersoorten. Tijdens controles van de douane en CITES-experten van de FOD Volksgezondheid werden onder andere een gerookte aap en drie kilogram krokodillenvlees in beslag genomen. “Een serieuze inbreuk op de wet en potentieel gevaarlijk”, zegt Philippe Jouk van ZOO Antwerpen. “Net daarom blijft het belangrijk om de mensen te sensibiliseren.”
De vier controles vonden afgelopen september en oktober plaats in het kader van ‘Operatie Thunder 2020’. Deze internationale operatie wordt jaarlijks door Interpol en de Werelddouaneorganisatie op poten gezet met als doel om de handel in illegale dieren en planten aan banden leggen. België inspecteerde dit jaar de bagage van reizigers uit West- en Centraal Afrika. Tijdens deze controles werd het douanepersoneel van Brussels Airport bijgestaan door de CITES-experten van de FOD Volksgezondheid en het wetenschappelijk comité van CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora). In België regelt de cel CITES van de FOD Volksgezondheid de internationale handel in bedreigde diersoorten. Onder andere Philippe Jouk van ZOO Antwerpen hielp hen om illegale van niet-illegale bagage te onderscheiden.
Curator Philippe Jouk: “Als zoo hebben we een belangrijke educatieve functie en daar hoort de strijd tegen de smokkel van illegaal vlees en jachttrofeeën ook zeker bij.”
Gerookte aap en krokodillenvlees
De wereldwijde handel in wilde planten- en diersoorten is een lucratieve activiteit waarvan de omzet geschat wordt op miljarden euro’s per jaar. Als deze handel niet gecontroleerd of gereglementeerd wordt, kan die een bedreiging voor het voortbestaan van deze soorten in de natuur vormen. Doelgerichte controles van de douanediensten moeten voorkomen dat bedreigde dieren en planten, bushmeat, wild vlees uit de tropen, ivoor of koraal het land binnenkomen of vanuit Brussel verder reizen. De buit van de controles die afgelopen september en oktober onder leiding van CITES werden uitgevoerd, was niet min. “Eén passagier had een volledig gerookte aap bij zich, die bedoeld was als voeding. Bij een andere reiziger vonden we drie kilogram krokodillenvlees”, zegt Jouk. “Wanneer we vaststellen dat de import niet conform de wetgeving is, wordt door de douane een proces-verbaal opgesteld. Daar hangen flinke boetes aan vast.”
Gevaar
Elk jaar komt naar schatting 44.400 kilo bushmeat aan op Brussels Airport. De illegale import van vlees van wilde dieren uit de tropen is nefast voor de biodiversiteit en vormt een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid. “Sommige apensoorten of antilopen zijn met uitsterven bedreigd. Door hun vlees te eten of te verhandelen, komen deze diersoorten nog meer onder druk te staan”, zegt Jouk. “Daarnaast is woudvlees een potentieel gevaar voor de volksgezondheid. Het kan ziektes zoals apenpokken of virale infecties het land binnenbrengen.” Al het in beslaggenomen materiaal wordt in opdracht van de douane door een gespecialiseerde firma vernietigd.
Delicatesse
De drijfveren om wild vlees Europa binnen te brengen, zijn talrijk. “Bepaalde vleessoorten worden als delicatesse beschouwd en leveren flink wat geld op. Voor andere reizigers is het vlees een herinnering aan thuis. Ook traditie en cultuur spelen een belangrijke rol.” Toch ziet Philippe Jouk een positieve evolutie. “Vandaag wordt er tijdens controles al veel minder in beslag genomen dan een aantal jaren geleden. Het is duidelijk dat de controles en heldere wetgeving hun vruchten afwierpen”, concludeert Jouk.
