8 november om 22.25 uur, is een zeer bedreigde zwarte neushoorn geboren in Diergaarde Blijdorp, na een draagtijd van 450 dagen. De bevalling verliep voorspoedig. Het kalf, een mannetje, kon binnen twintig minuten staan en heeft al gedronken. Het is voor de derde keer dat in Diergaarde Blijdorp èn in een Nederlandse dierentuin een zwarte neushoorn is geboren. Een unieke gebeurtenis en de derde primeur voor Diergaarde Blijdorp. Via de webcams konden vele fans de bevalling vanuit de huiskamer volgen. De webcam-streams zijn gisteren zo’n 400.000 keer bekeken. Extra bijzonder is dat het kalf geboren is op de verjaardag van vader Vungu.
Digitale kraamvisite
De Diergaarde is door de aangescherpte coronamaatregelen tot en met 18 november gesloten. Maar de bezoekers kunnen wel op digitale kraamvisite. Naima en haar jong zijn dag en nacht in de stal te bewonderen via de webcams of via de Blijdorp-app. Hier zullen ook de filmpjes van de eerste stapjes en de verzorgers-vlogs met unieke kijkjes achter de schermen worden geplaatst.
Wat ging hieraan vooraf?
De eerste zwarte neushoorngeboorte in Blijdorp vond plaats in 1960 toen Laura werd geboren: een landelijke primeur en een historisch moment. Nadat vader Meru een paar jaar later overleed, stopte Blijdorp met het houden van deze soort. Laura vertrok naar Dublin en moeder Sonny naar Arnhem. Hun plek werd in 1963 ingenomen door een koppel witte neushoorns.
In die tijd kwamen zwarte neushoorns veelvuldiger voor in het wild dan witte neushoorns maar inmiddels zijn die rollen flink omgedraaid. Het aantal zwarte neushoorns is in zeer korte tijd drastisch afgenomen. De dieren worden gestroopt vanwege de waardevolle hoorns die als medicijn worden vermalen of als statussymbool dienen. Ze leveren op de zwarte markt veel geld op. Blijdorp wil zich daarom graag inzetten om deze, inmiddels met uitsterven bedreigde, diersoort te beschermen. Het lukt in 2013 om weer zwarte neushoorns terug te halen naar Rotterdam: zo’n vijftig jaar later na hun vertrek uit de Diergaarde.
Weer zwarte neushoorns in Rotterdam
De jonge Naima (uit Leipzig) en de jongvolwassen Vungu (uit Porte Lympne in de U.K.) werden in 2013 ondergebracht in de gerestaureerde Dikhuidenvleugel van de Rivièrahal. Beide hadden eerder geen nakomelingen voortgebracht. Uiteraard zette Blijdorp alle zeilen bij om dat toch voor elkaar te krijgen. En dat lukte: in december 2017 bracht Naima een jong ter wereld, Mara genaamd. En nu, drie jaar later is ze voor de tweede keer moeder geworden.
Het gaat niet vanzelf
Zwarte neushoorns staan bekend als zeer temperamentvol. Het zijn solitaire dieren die alleen gezelschap dulden als het vrouwtje vruchtbaar is. Dat moment kan via bloedonderzoek worden vastgesteld in het laboratorium van de Diergaarde. Voor het afnemen van bloed is Naima speciaal getraind door de verzorgers.
Op het moment suprême worden de dieren bij elkaar gelaten waarna het mannetje het vrouwtje het hof probeert te maken. Dat is best een risicovolle aangelegenheid, als het vrouwtje hem toch niet duldt. Hij tast eerst af hoe de stand van zaken is: neus tegen neus, om haar heen draaien, imponeren door mest en urine te snuiven en dan voorzichtig van achteren benaderen. Laat het vrouwtje dit toe, dan volgt een paring van soms wel drie kwartier… Daarna vinden de dieren elkaar niet meer interessant en worden ze weer apart gezet. En dan volgt een lange periode van hormoononderzoek en geduldig afwachten.
Natuurbehoud
Behalve de instandhouding van een reservepopulatie is het ook belangrijk de dieren in het wild te beschermen. Al een aantal jaren steunt de Diergaarde de ‘Rhino Dog Squad’ van ‘Save the Rhino’ in Kenia. Dankzij een gift van de Vereniging Vrienden van Blijdorp kunnen we dit blijven doen.