Tekenen van zwangerschap bij de vrouwelijke reuzenpanda in Pairi Daiza

Pairi Daiza is verheugd om mee te delen dat de vrouwelijke Reuzenpanda Hao Hao, de drie symptomen vertoont die wijzen op een mogelijke zwangerschap. Op dit moment kan voorzichtig gesproken worden over een mogelijke, misschien waarschijnlijke komst van een baby. Wanneer de zwangerschap bevestigd zou worden, dan zou het jong tussen vandaag en het begin van de zomer, op eender welk moment, geboren kunnen worden.

 

DE TEKENEN

De tekens die op een zwangerschap bij Hao Hao wijzen zijn:

 

A) De resultaten van het urineonderzoek van Hao Hao.

Tim Bouts, Zoölogisch Directeur en Dierenarts in Pairi Daiza: “Dagelijks worden er urinestalen opgenomen, waarin drie verschillende variabelen geanalyseerd worden*:

PG : Progesteron – CP : Ceruloplasmine – PGFM : Metaboliet PGFM (Prostaglandine F2α)
PG : Progesteron – CP : Ceruloplasmine – PGFM : Metaboliet PGFM (Prostaglandine F2α)

 

  1. Progesteron. De analyses hebben aan het licht gebracht dat er bij Hao Hao, na de inseminatie, een eerste piek is geweest aan progesteronwaarden. Later volgde er nog een tweede piek (deze kunnen zowel wijzen op een zwangerschap als op een schijndracht). Tot op heden blijven de progesteronwaarden

 

  1. Ceruloplasmine. Gedurende de embryonale diapauze** wordt de blastocyste (de bevruchte eicel in een primair stadium) door het immuunsysteem van de moeder aanzien als lichaamsvreemd en veroorzaakt het een ontsteking wanneer het in aanraking komt met de baarmoeder. De analyse van ceruloplasmine maakt het mogelijk om op te volgen of er zich een dergelijke ontsteking voordoet. In het geval van Hao Hao werd dit 8 dagen na de inseminatie voor de eerste keer vastgesteld. Vervolgens daalde deze waarde opnieuw. Dit is vermoedelijk het moment waarop de embryo zich ingeplant

 

  1. Metaboliet PGFM (Prostaglandine F2α) Dit hormoon helpt bij de regulering van het voortplantingsproces. Met name bij de embryonale ontwikkeling of de voortzetting van de activiteit van de eierstokken bij de voortplanting. Ook van dit hormoon werd een duidelijke piek

 

Deze drie waarden lijken erop te wijzen dat er zich een embryo heeft ingeplant in de baarmoederwand van Hao Hao”.

 

Waarom wordt er dan nog getwijfeld?

Om de kans op een zwangerschap te vergroten, hebben vrouwelijke panda’s een sterke hormonale activiteit die, over verschillende weken tijd, de resultaten van onderzoeken en tests kunnen beïnvloeden (pieken die overeenstemmen met die bij een zwangerschap). De drievoudige wetenschappelijke analyses die Pairi Daiza uitvoerde werd tot nog toe weinig toegepast. De resultaten van deze analyses kunnen bijgevolg niet vergeleken worden met voorafgaande cases. De enige tot nog toe wijd aanvaarde methode om een zwangerschap bij een reuzenpanda te bevestigen, is via een echografie. Hao Hao toont weinig interesse in de training die noodzakelijk is om een echografie te kunnen uitvoeren. Haar verzorgers hebben deze training dan ook voor even onderbroken om haar niet onnodig onder druk te zetten.

 

A) Het gedrag van Hao Hao.

Tania Stroobant, verzorgster van de panda’s: “Gedurende enkele weken at Hao Hao het dubbele van haar dagelijkse portie aan bamboe. Vervolgens nam haar interesse in eten sterk af en weigerde ze om haar grot te verlaten. Ze slaapt veel en is snel vermoeid. Vorig jaar hebben we hetzelfde   meegemaakt.

We zijn dus erg voorzichtig gebleven en hebben onze vermoedens voor onszelf gehouden. Deze keer zijn de signalen echter veel duidelijker geworden.

Hao Hao luistert naar haar twee vrouwelijke verzorgsters, maar heeft geen aandacht meer voor de mannelijke. Ook zondert ze zich vaker af. We hebben eveneens opgemerkt dat haar tepels opzwellen, wat erop wijst dat ze zich klaarmaakt om borstvoeding te geven. De resultaten van  het wetenschappelijk onderzoek bevestigen nu onze observaties”.

 

Geboortes bij dit met uitsterven bedreigd dier zijn zeldzaam. Wereldwijd worden er jaarlijks (inclusief in China), slechts gemiddeld een dertigtal jongen geboren in gevangenschap (242 sinds 2008). In het wild (in de bergen in China) leven er nog slechts 2.000 panda’s.

 

VOORZICHTIGHEID

Indien de vermoedens omtrent Hao Hao bevestigd zouden worden, dan nog moeten we in dit stadium uiterst voorzichtig blijven. Het blijft steeds mogelijk dat Hao Hao schijnzwanger is, dat ze de foetus verliest of deze resorbeert. Het is eveneens mogelijk dat de bevalling moeilijk verloopt en dat de baby de geboorte of de eerste levensdagen niet overleefd. De zwangerschap is slechts het begin van een lang parcours met vele gevaren voor mama en haar jong. Permanente oplettendheid is hier geboden. Indien alles positief evolueert, dan zal dit het eerste jong worden voor Hao Hao,  ten gevolge van een dubbele kunstmatige inseminatie uitgevoerd met het sperma van Xing Hui (mannelijke reuzenpanda in Pairi Daiza) op 10 en 11 februari 2016. Deze ingreep werd uitgevoerd door een Chinees-Belgisch team, onder leiding van Dr. Dierenarts Li Desheng, Directeur van het “China Conservation and Research Center for Giant Pandas” en wereldwijd voortplantingsexpert bij reuzenpanda’s. Hao Hao heeft echter vruchtbaarheid in haar genen zitten, aangezien haar moeder maar liefst negen jongen op de wereld heeft gebracht!

 

DE VOORBEREIDINGEN

Om een toekomstige geboorte zo goed mogelijk te laten verlopen, is Pairi Daiza al volop begonnen met de voorbereidingen. Een Nursery (voor de eerste zorgen) werd reeds geïnstalleerd naast het verblijf van Hao Hao. Bij een geboorte zal er weliswaar geen sprake zijn van een tussenkomst door  de mens, tenzij de baby in gevaar zou zijn ten gevolge van een gezondheidsprobleem bij de moeder of wanneer de moeder het jong verstoot. Een ingreep zal eventueel ook nodig kunnen zijn in het geval dat  er een tweeling zou geboren worden (een moeder kan zich onmogelijk met twee jongen bezighouden). Er werden twee couveuses, waarvan er één geschonken werd door de firma Dräger, voorzien (dit wegens veiligheidsoverwegingen, indien er bijvoorbeeld een technisch defect zou zijn). Morgen arriveren er ook twee ervaren verzorgers vanuit China om het team te komen versterken. Er zal eveneens een team van dierenartsen 24 uur op 24 paraat staan.

 

  • Gerealiseerd door Vakgroep Veterinaire Volksgezondheid en Voedselveiligheid, Laboratorium voor Chemische Analyse, faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Gent, Prof. Dr. Lynn Vanhaecke / departement of Veterinary Public Health and Food Safety, Laboratory of Chemical Analysis, Faculty of Veterinary Medicine, Ghent University

 

** De embryonale diapauze bij Reuzenpanda’s is een wachtfase van een bevruchte eicel. De embryo nestelt zich in de baarmoederwand na rondgezweefd te hebben in de baarmoeder. Deze periode stelt de moeder in staat om de geboorte uit te stellen tot wanneer er voldoende eten beschikbaar is en de klimatologische omstandigheden positief zijn.