In de nacht van woensdag 16 oktober is er een jaguarwelp (Panthera onca) geboren in ARTIS-Park. De laatste geboorte van jaguarwelpen in ARTIS was in 2017. Het gaat goed met zowel de welp als de moeder. De 14-jarige jaguar zocht haar binnenverblijf de dagen daarvoor al veel op en via camerabeelden konden de dierverzorgers het in de gaten houden. De geboorte gebeurde ’s avonds laat en de moeder ontfermde zich meteen over haar jong door het schoon te likken. Het welpje blijft dicht bij de moeder omdat het nu nog amper op zijn pootjes kan staan en de oogjes nog dicht zitten.
De geboorte van deze gezonde welp is van grote waarde voor het Europese soortbehoudsprogramma. Het voortbrengen van nieuwe welpen is essentieel om de populatie van jaguars stabiel te houden. Momenteel heeft de jaguar de status ‘gevoelig’ op de IUCN Rode Lijst, en de aantallen in het wild blijven zorgwekkend afnemen.
Johan Lof, dierverzorger: ‘We zijn ontzettend blij met onze nieuwe ARTIS-bewoner, die we zelf ook nog niet hebben mogen ontmoeten, omdat moeder het welpje nog even (lekker) voor zichzelf houdt.’
Voorlopig sterk afhankelijk van de moeder
De welp is net als de vader zwart van kleur. De kleur ontstaat door een dominant gen dat de mannelijke jaguar draagt. De kleur zegt echter nog niets over het geslacht, dat pas later kan worden vastgesteld. Bij de geboorte zitten de ogen van een welp dicht en heeft het nog geen tanden. Binnen twee weken gaan de ogen open, waarna ze meer op ontdekkingstocht gaan in hun nieuwe omgeving. De tanden beginnen pas na anderhalve maand door te komen. Het jong gaat naar verwachting over vijf tot zes weken naar buiten, wanneer het zelf meer op verkenning uitgaat. Nu blijft het voorlopig dichtbij de moeder om te groeien.
Teruggetrokken bestaan
De jaguar staat momenteel als ‘gevoelig’ vermeld op de Rode Lijst van de IUCN (International Union for Conservation of Nature). Een nauwkeurige schatting van het aantal jaguars in het wild is echter moeilijk te maken, omdat deze dieren een teruggetrokken en solitair leven leiden in moeilijk toegankelijke gebieden. Bovendien wordt hun leefgebied aanzienlijk bedreigd door onder andere habitatverlies en fragmentatie. In Latijns-Amerika, het leefgebied van de jaguar, vormt ontbossing een groot probleem. Daarnaast wordt er, ondanks strenge wetgeving, nog steeds op jaguars gejaagd. Bijvoorbeeld om lichaamsdelen van de jaguar te verkopen of omdat de lokale bevolking bang is dat hun vee wordt aangevallen.
Speurhond Betty
Een van de oplossingen om jaguars en andere katachtingen in het wild op te sporen, om zo de populatie beter in kaart te brengen, is het inzetten van speurhonden. Zo werkt ARTIS samen met Scent Imprint Conservation Dogs en draagt bij aan de opleiding van speurhond Betty. Tijdens de training leren de honden de unieke geursporen van een jaguar te herkennen, zelfs vanaf een boot op het water. Tijdens de opleiding gebruiken ze daarom o.a. de poep van de jaguars uit ARTIS. Drie weken geleden is Betty afgereisd naar Brazilië, met de poep van de ARTIS-jaguars in de reistas. Daar wordt ze nu verder getraind. Na deze laatste trainingsfase gaat ze onderzoekers van het Bioventura Institute Conservation of Atlantic Forest Fauna helpen bij het volgen en beschermen van jaguars in het wild.
Foto’s: Artis
