Arnhemse chimpansee haalt het wereldnieuws

Op vrijdag 10 april 2015 sloeg chimpanseevrouw Tushi met een tak een drone uit de lucht. Een filmploeg was met behulp van de drone beelden aan het maken van de Arnhemse chimpanseegroep voor het televisieprogramma Burgers’ Zoo Natuurlijk. Tushi werd al snel wereldnieuws, aangezien de ‘go pro’ camera die onder de drone hing, door bleef filmen en het incident daarmee onbedoeld haarscherp wist vast te leggen. Zelfs toen de drone op de grond was neergestort, bleef de camera lopen en op de beelden is duidelijk te zien hoe verschillende chimpansees nieuwsgierig een kijkje komen nemen.

Na het bestuderen van de beelden en al het beschikbare ruwe beeldmateriaal zijn professor emeritus Jan van Hooff en ooggetuige Bas Lukkenaar tot de conclusie gekomen dat ook vanuit wetenschappelijk oogpunt een heel bijzonder incident is vastgelegd. “Het gebruik van een tak als wapen was een unieke actie in deze context”, verklaart Jan van Hooff. “Het lijkt een weloverwogen handeling, gegeven het feit dat de tak bij het eerste verschijnen van de drone door Tushi direct werd gepakt en meegenomen naar een plaats hoog in de klimbomen.” Toen de drone daar een tijdje later binnen bereik kwam, haalde ze uit. Het doelgericht meenemen van takken om iets naar zich toe te halen uit de gracht, om blad los te slaan uit overhangende takken en dergelijke is heel gebruikelijk bij deze chimpansees.

Het incident voedt de veronderstelling dat chimpansees het gebruik van werktuigen vooruit kunnen plannen. Van Hooff benadrukt dat voor en tijdens de aanval te zien is dat Tushi grimast. Hoewel haar gezicht daarbij gespannen staat en haar tanden ontbloot zijn, laat ze geen tekenen van angst zien. De chimpansees in Burgers’ Zoo is bovendien nooit expliciet geleerd om werktuigen te gebruiken, maar ze hebben wel volop gelegenheid gekregen om te bestuderen hoe mensen gebruik maken van allerlei werktuigen.

Het artikel van Van Hooff en Lukkenaar is gepubliceerd in het internationale wetenschappelijke tijdschrift Primates. Na de publicatie haalde de actie van chimpansee Tushi wederom het wereldnieuws. Tientallen websites over de hele wereld hebben het nieuws gepubliceerd.